vrijdag 2 oktober 2009

Een crimineel in de familie

Het is even slikken als je ontdekt dat een voorouder in aanraking is geweest met de rechterlijke macht. Dat kan tenslotte betekenen dat je crimineel bloed in je aderen hebt. Vergeet die gedachte snel, want het is misschien een van die zeldzame kansen om bijzondere informatie boven water te krijgen. Neem nu weer Kaat Mossel. Doordat ze is gearresteerd en verhoord, zijn we behoorlijk geïnformeerd over de wijk waar ze woonde, over haar relaties met buurtgenoten. In de verslagen klinken ook haar eigen woorden door en daardoor weten we dat ze niet zo fijnbesnaard was. En we weten zo dat haar oranjegezindheid geen verzinsel is.

Waar zoeken?
Wanneer tijdens het onderzoek de indruk ontstaat dat iemand bij gerechtelijke procedures betrokken is geweest, dan zijn er meestal nog bronnen bewaard gebleven. Het is afhankelijk van de periode waarin de zaak is afgehandeld, waar de zoektocht het best kan beginnen.

Speelde de rechtszaak voor 1811, dan is het gemeentearchief de plek waar je moet zijn. Speelt de rechtszaak na 1811, dan zijn de archieven van rechtbanken te vinden bij het Nationaal Archief (voor Zuid-Holland). Omdat Nederland in 1811 overging op het Franse rechtsstelsel, zijn de rechtbanken toen namelijk nationale instellingen geworden.

Het Gemeentearchief Rotterdam bewaart gerechtelijke bronnen van voor 1811. Dit zijn:

Voor het Oud Rechterlijk Archief van Rotterdam zijn verschillende indexen gemaakt:

  • ‘criminele sententiën’ over de periode 1529-1811;
  • Verkopingboeken, 1724-1810
  • Schuldboeken, 1725-1808
  • Gifteboeken, 1563-1638, 1664-1667, 1675-1693, 1699-1811

Deze indexen zijn te raadplegen op de studiezaal van het gemeentearchief. Het Gemeentearchief Rotterdam beheert verder het archief van het Werk- en Tuchthuis van Rotterdam uit de periode 1697-1873. In dit archief bevinden zich registers van opgenomen en ontslagen gevangenen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten